Web’in %40’ından fazlasına güç veren WordPress ile popüler WordPress hosting firması WP Engine ile arasındaki tartışma büyüyor. Teknotr okurları WordPress ve ekosistemini bilir. Birbirini destekleyen ve sürekli büyüyen bu toplulukta daha önce de farklı tartışmalar olmuştu. Yazıyı Automattic, Matt Mullenweg ve WP Engine tarafından yapılan resmi açıklamalar geldikçe güncelleyeceğiz.
WP Drama Olayların Özet Kronolojisi
- 20 Eylül’de Matt Mullenweg WordCamp US 2024 açılış konuşmasında WP Engine’in Automattic’e büyük miktarlarda para ödemesini talep etmeye başladı ve ödemezse Automattic’in WP Engine’e karşı mücadele edeceğini söyledi.
- 23 Eylül’de WP Engine, Automattic ve Mullenweg’e Kaliforniya’daki bir mahkemede yetkilerini kötüye kullandıkları gerekçesiyle dava açtı. Hosting şirketi ayrıca Automattic ve Mullenweg’in WordPress açık kaynak projelerini herhangi bir kısıtlama olmadan çalıştırma ve geliştiricilere yazılımı oluşturma, çalıştırma, değiştirme ve yeniden dağıtma özgürlüğü verme sözlerini tutmadıklarını iddia etti. Ayrıca Matt Mullenweg’in son on gündeki davranışları, kontrol edilmediği takdirde bu güveni yok etmekle tehdit eden önemli çıkar çatışmalarını ve yönetişim sorunlarını ortaya çıkarmıştır dedi.
- 24 Eylül’de eski WordPress Trademark Policy‘nin WordPress Foundation tarafından yenisiyle değiştiği duyuruldu.
- 25 Eylül’de Mullenweg ve Automattic’in WP Engine’i WordPress.org kaynaklarına erişimini yasakladı, (Bu durum pek çok web sitesini bozdu ve eklentileri ve temaları güncellemelerini engelledi. Ayrıca bazılarını güvenlik saldırılarına açık bıraktı. Topluluk, küçük web sitelerini çaresiz bırakan bu yaklaşımdan memnun değildi.)
- 27 Eylül’de WordPress.org yasağı geçici olarak kaldırarak WP Engine’in 1 Ekim’e kadar WordPress.org kaynaklarına erişmesine izin vermesi,
- 1 Ekim’de WP Engine resmi sitesinde, “Essential WordPress”, “Core WordPress” ve “Enterprise WordPress” olan plan adlarını “Essential”, “Core” ve “Enterprise” olarak değiştirdi. Ayrıca şu açıklamayı yaptı: “WordPress® ticari markası WordPress Foundation’ın fikri mülkiyetidir ve Woo® ve WooCommerce® ticari markaları WooCommerce, Inc. şirketinin fikri mülkiyetidir. Bu web sitesindeki WordPress®, Woo® ve WooCommerce® adlarının kullanımı yalnızca tanımlama amaçlıdır ve WordPress Foundation veya WooCommerce, Inc. tarafından onaylandığı anlamına gelmez. WP Engine, WordPress Foundation veya WooCommerce, Inc tarafından desteklenmemekte veya bunlara ait olmamakta ya da bunlarla bağlantılı değildir.”
- WordPress Vakfı da “Managed WordPress” ve “Hosted WordPress” markaları için de başvuruda bulundu. Geliştiriciler ve sağlayıcılar, bu ticari markaların kabul edilmesi halinde kendilerine karşı kullanılabileceğinden endişe ediyor.
- 3 Ekim’den 10 Ekim’e Mullenweg’in şirkete ve genel olarak WordPress’e yön vermesini kabul etmeyen 159 Automattic çalışanı tazminatlarını alarak şirketten ayrıldı. Ayrılanların neredeyse %80’i Automattic’in Ekosistem / WordPress bölümünde çalışıyordu.
- 8 Ekim’de WordPress, TikTok ABD’nin yönetişim ve deneyim başkanı olan Mary Hubbard’ın icra direktörü olarak göreve başlayacağını açıkladı. Bu görev daha önce Automattic’ten ayrılan 159 kişiden biri olan Josepha Haden Chomphosy tarafından yürütülüyordu. Bundan bir gün önce WP Engine mühendislerinden biri Automattic’e katıldığını açıkladı.
- 7-8 Ekim: Automattic ticari marka tartışmalarını yayınladı ve WP Engine’in WPGraphQL eklentisi kanonik hale geldi.
- 9 Ekim Ruby on Rails’in kurucusu David Heinemeier Hansson, Automattic’in WP Engine’den gelirlerinin %8’ini ödemesini isteyerek açık kaynak yazılım ilkelerini ihlal ettiğini belirtmesi.
- 9 Ekim’de Mullenweg’in WordPress.org katılımcı girişine yeni bir onay kutusu ekleyerek kişilerden WP Engine ile herhangi bir şekilde ilişkili olmadıklarını doğrulamalarını istedi.
- 9 Ekim Bunu eleştiren topluluğu üyeleri ve bazı katılımcılar bu hamleye karşı topluluktan çıktıkları için topluluk Slack’inden yasaklandıklarını söyledi.
- 12 Ekim: WordPress.org ekibi, WP Engine’in izni olmadan 2 milyondan fazla indirmeye sahip ACF’yi (Advanced Custom Fields) forkladı(çatalladı.) ve Secure Custom Field adıyla yeniden WordPress.org da plugini yayınladı. Buna neden olarak yaşananlardan habersiz olan kullanıcılara güncellemeleri sağlamak ve sürdürmek denildi. SCF olarak yeniden adlandırdı.
Dipnot: Automattic, 2018 yılına kadar hisselerini Silver Lake’e satmadan önce WP Engine’in ortak sahipleriydi.
WordPress krizinden etkilenen Pluginler
- Advanced Custom Fields
- Nitropack
- Better Search Replace
- WP Migrate Lite
- WP Offload SES Lite
- Frost
- Genesis Blocks
- Genesis Custom Blocks
WP Drama ile ilgili detaylara geçecek olursak;
WP Drama nedir?
Geçtiğimiz günlerde WordPress kurucu ortağı Matt Mullenweg ile hosting şirketi WP Engine arasında kamuya açık bir anlaşmazlık ortaya çıktı. Matt, WP Engine’i markalaşması yoluyla kullanıcıları yanıltmak ve projeye yeterince katkıda bulunmadan WordPress’ten kâr etmekle suçladı.
WordPress kurucu ortağı Matt Mullenweg, dramatik bir dönüşle WP Engine’e karşı yasal işlem başlatarak şirketi WordPress ticari markalarını ihlal etmek ve ekosistemi yeterince desteklememekle suçladı. WP Engine’in WordPress.org’a erişimi yasaklandı ve müşterilerinin kritik eklenti ve tema güncellemelerini gerçekleştirme becerileri ciddi şekilde sınırlandırıldı.Bu karar WordPress ekosistemini ikiye böldü. WordPress topluluğu içinde Automattic’in artan merkezileşme ve kontrol uygulamalarının platformun merkezi olmayan, açık kaynak temelini tehdit ettiğine dair endişeleri artırdı.
Matt Mullenweg’in WordPress.org resmi blogundaki “WP Engine is not WordPress” tartışması X’te WP Drama hashtag ile gündeme taşıdı.
WP Engine Automattic-Matt Mullenweg tartışması
Mullenweg, Automattic ve WordPress’te bir kesimin rahatsızlık duyduğu bazı başlıklar şöyle;
- Tüm söylemleri WordPress
- Markaları, pazarlamaları, reklamları ve müşterilere verdikleri tüm söz, WordPress
- Sitedeki tüm faaliyetleri WordPress bu nedenle resmi
- WordPress’in büyümesi için “Five for the Future” yatırım taahhüdüne haftada 47 saat katkıda bulundu. Benzer gelirdeki Automattic şirketi 3,786 saat katkıda bulunması
- WP Engine’in “WP” markasını kullanmasının müşterilerin kafasını karıştırarak WordPress’in bir parçası olduğuna inandırdığını söyledi.
Son madde çok vurgu yapmadı ancak “WP” kelimesiyle ilgili söylemi WPBeginner, WP Tuts dahil WordPress ekosisteminde içerik üreten birçok şirketi rahatsız etti.
WP Engine; Mullenweg ve Automattic’e yorumlarını geri çekmeleri için bir ihtarname gönderdi. Ayrıca Automattic ve Mullenweg’den şirket aleyhinde açıklama yapmaktan vazgeçmelerini istefi. WordPress ticari markasının açık kaynak kullanımının adil kullanım kapsamında olduğunu söyledi. WP Engine, Mullenweg ile ilgili WP Engine’in WordPress markası için “gelirlerinin önemli bir yüzdesini” ödemeyi kabul etmediği takdirde “Yakıp yıkan nükleer bir yaklaşım”a gireceğini söyledi. WP Engine, Mullenweg’i WordCamp summit öncesi ve sonrası WP Engine tehdit etmekle suçladı.
Mektupta ayrıca Mullenweg’in WP Engine’in CEO’su ve yönetim kurulu üyelerine gönderdiği ve şirketin Automattic’in taleplerini kabul etmemesi halinde Mullenweg’in WordCamp’teki konuşmasında WP Engine’in WordPress topluluk etkinliklerinden men edilmesi için dava açacağını belirttiği görülen kısa mesajların ekran görüntüleri de yer alıyor.
WPEngine vs Automattic + Mullenweg
Mullenweg WP Engine’nin çatı şirketi Silver Lake’in genel müdürü Lee Wittlinger hakkında da bazı iddialarda bulundu. Mullenweg, Mullenweg, Silver Lake ile 10 milyar dolarlık varlığı bulunan Wittlinger’in WordPress üzerinden yarım milyar gelir elde ediyor ancak açık kaynak topluluğa haftada sadece 40 saat katkıda bulunmakla eleştirdi. Benzer büyüklüğe sahip CEO ve kurucu olduğu Automattic’in haftada 3.915 saat katkıda bulunduğunu söyledi.
Mullenweg, Bill Gates’e benzer bir söylemle “WordPress bir içerik yönetim sistemidir ve içerik kutsaldır” dedi. Her sayfada, her gönderide yaptığınız her değişiklik, tıpkı Wikipedia’da olduğu gibi geçmiş revizyon sisteminde izlenir.
WP Engine’in tasarruf etmek için kullanıcıların geçmiş revizyonları izlemesini engellemesi kabul edilemez dedi.
İçerik üreticileri, web tasarımı yapanlar ve yazarların her zaman bir revize veya hata yapabileceğini bunu her zaman geri alabilmeniz gerektiğini söyledi. Bu hataların nedenini ve yol açan nedenleri görmenizi sağlar. Bir hata yaparsanız her zaman geri alabileceğiniz anlamına gelir. Ayrıca, bir şeyin neden sayfada olduğunu anlamaya çalışıyorsanız, tam olarak geçmişi ve buna yol açan düzenlemeleri görebileceğiniz anlamına gelir. Verilerinizi korumanın WordPress’in en temel özelliği olduğuna vurgu yaptı.
WP Engine; Revizyonları devre dışı bırakıyorlar çünkü değişikliklerin geçmişini veritabanında saklamak onlara daha pahalıya mal oluyor ve içeriğinizi korumak için bunu harcamıyorlar” dedi.
Mullengweg, bir hata yaptığınızda, içeriğinizi geri alma şansınız yok; bu da WordPress’in, içeriğinizi yönetme ve koruma konusundaki temel vaadini ihlal ediyor. WP Engine’in WordPress’in yaptıklarını bozduğunu içeriğin bütünlüğünü parçaladığını iddia etti.
Mullenweg’in bahsettiği 3 revizyonu devre dışı bıraktığı ile ilgili WP Engine resmi sitesi açıklaması şu şekilde;
Mullenweg WP Engine Tartışması Büyüyor
Siteyi yavaşlattıklarını söylüyorlar, ancak gerçekte bu verileri depolamak için ödeme yapmaktan kaçınmak istiyorlar dedi ve iddialarına daha da sert bir eleştiriyle şöyle devam etti.
WordPress.org’daki tüm önerilen hostlar üzerinde revizyonları test ettik ve hiçbiri varsayılan olarak revizyonları devre dışı bırakmadı. WP Engine neden tek başına bunu yapıyor? WordPress ekosistemini sömürüyorlar, kullanıcılarımıza daha kötü bir deneyim sunarak daha fazla para kazanmayı hedefliyorlar.
WP Engine’in müşterilerine WordPress adı altında aslında WordPress vermediğini değiştirilmiş, parçalanmış bir taklit sunduğunu bunun için daha fazla para istediklerini iddia etti. Mullenweg “WordPress’in önümüzdeki 100 yıl boyunca var olabilmesi için daha yüksek bir standart belirlemeliyiz” dedi ve son olarak şunları ekledi.
Eğer WP Engine kullanıyorsanız zaten WordPress’te varsayılan olarak sınırsız olması gereken son 3 revizyonu açtırın, WP Engine’in varsayılan olarak revizyonları tamamen devre dışı bıraktığı tek firma olduğunu alternatif hostları değerlendirebileceğinizi söylereyek sözlerini bitirdi.
WP Drama I WordPress & WP Engine Olayların Özeti
WPTuts, Paul Charlton’ın WP Drama hakkında hazırladığı şu 2 video da gerçekten sorunları özetler nitelikte
Techcrunh’tan Ivan Mehta’nın konuyla ilgili yazdığı yazıda verdiği bilgiler de dikkat çekici
Automattic’in WP Engine’e yatırım yaptığı 2011 yılında şirket 1,2 milyon dolar fon toplamıştı. O zamandan bu yana, WP Engine 300 milyon dolardan fazla özsermaye topladı; bunun büyük kısmı 2018’de özel sermaye şirketi Silver Lake’ten aldığı 250 milyon dolarlık yatırımdan geldi.
WP Engine Açıklaması
Automattic’in CEO’su Matt Mullenweg, WordPress üzerindeki kontrolünü kötüye kullanarak WP Engine müşterilerinin http://WordPress.org erişimini engelledi ve bunu WP Engine’in http://Wordpress.org’a karşı dava açtığı için yaptığını iddia etti.
Bu kesinlikle doğru değil. Cease & Desist mektubumuz bir mektuptu — dava değil — ve Matt’in ciddi ve tekrar eden yanlış davranışları nedeniyle Automattic’e yönelikti; bu davranışların, tüm topluluğun sağlığı ve istikrarı için durması gerekiyor. Matt Mullenweg’in eşi benzeri görülmemiş ve haksız eylemi, tüm WordPress ekosisteminin normal işleyişini etkiliyor; bu sadece WP Engine’i ve müşterilerimizi değil, WP Engine araçlarına (ACF gibi) bağımlı olan tüm WordPress eklenti geliştiricilerini ve açık kaynak kullanıcılarını da etkiliyor. Bu eylemin etkilerini azaltmak için hemen adımlar atıyoruz. WP Engine müşterilerine, kullanıcılara ve tüm WordPress topluluğuna destek vermeye kararlılıkla devam ediyoruz. dedi.
Matt Mullengweg’in 26 Eylül’de blogunda yazdığı şu satırlar dikkat çekici:
WordPress GPL altında lisanslanmıştır; ticari markalar gibi telif haklarına ve fikri mülkiyet haklarına saygı, GPL’nin ve açık kaynağın ne anlama geldiğine dair anlayışımızın temelidir. WP Engine, daha izin verici bir lisansa sahip ve ticari markaları olmayan başka bir açık kaynak projesi bulmak istiyorsa, bunu yapmakta özgürdür; WordPress topluluğundan yararlanmak istiyorlarsa, WordPress ticari markasına ve IP’sine saygı duymaları gerekir.
Mullenweg WordPress Ekosistemi adlı WordCamp sunumu ve blog yazısında şunları diyor
Ekosistem Düşüncesi dört bölümden oluşur: Öğren, Geliştir, Öğret, Beslen
Five For the Future‘ın arkasındaki felsefe budur ve artık bunu daha çok vurguladığımızı göreceksiniz.
İşte bu noktada WordPress topluluğundaki herkesten cüzdanınızla oy vermenizi rica ediyorum. Paranızı kime veriyorsunuz? Ekosistemi besleyecek birine mi, yoksa ekosistem kuruyana kadar her bir değerini kırıp dökecek birine mi? (Onlardan, katkılarının kapsamını daha iyi yansıtmak için “Five for the Future” sayfalarını birleştirmelerini istedim.)
Mullenweg; bluehost, web.com, hostgator, register, resellerclub, namejet, buydomains’in de sahibi olan Newfold’un özellikle yoast ve yith’i satın aldığından beri, geri verdiğini söyledi. Awesome Motive(WPBeginner,OptinMonster, WPForms, MonsterInsights, All in One SEO, SeedProd, WP Mails SMTP, Smash Balloon, Easy Digital Downloads, AffiiateWP, WP Simple Pay, SendLayer, WPCode, SearchWP, RafflePress, TrustPulse, Charitable, ThriveThemes, Duplicator, UserFeedback, BuddyBoss, Beacon, Photocrati çatı şirketi), 10up(Uluslararası WordPress web tasarım ajansı), Godaddy, Hostinger ve hatta Google da öyle, bir dahaki sefere hosting veya alan adınızı yenileme zamanı geldiğinde bunu düşünebilir, paranızı daha fazla geri veren şirketlere verebilirsiniz çünkü siz de daha fazlasını geri alacaksınız, özgürlük bedava değildir dedi. Mullenweg WP Engine vb.lerinin yaptıklarını şu cümlelerle anlattı.
Biz üreticiler, kaynak üretenler olarak, eserlerimizi alıp onlardan fayda sağlamak isteyenlere karşı dikkatli olmalıyız. Onlar, sonraki popüler trende(CMS) atlayacak dolandırıcılardır; fakat biz burada büyük, uzun vadeli ve nesiller boyu sürecek bir şey inşa etmeye çalışıyoruz. Mullenweg bu süreçte herşeyi berbat edebilirim, sağlığım bozulabilir, ancak ilkeler ve inançlar daha güçlü şekilde ayakta kalacaktır. Çünkü bunlar topluluğumuzun temel ilkesini temsil etmektedir. Birlikte yaptığımız şeyin herhangi bir kişi veya kurumdan daha büyük olduğu fikri en önemli konudur dedi.
Automattic’in cease’ine buradan ulaşabilirsiniz. Bu sırada 28 Eylül’de WordPress resmi hesabından erişim engelinin 1 Ekim’e kadar kaldırıldığı açıklandı.
WordPress ve WP Engine arasında WordCamp US’a ve 2024’e damgasını vuran WP Drama bakalım nasıl sonuçlanacak. Bu konuyla ilgili X’te bazı WordPress uzmanlarının da görüşlerine yer vererek konuyu bitireceğiz. Ayrıca WP Beginner dan Syed Balkhi bu konu hakkında detaylı bir makale yazdı buradan okuyabilirsiniz.
Mustafa Uysal
Çağdaş Dağ ve Bowe Frankema
Rafal Tomal ve Syed Balkhi
Onur Özcan ve Arda Çetin
James Bullis, Joost De Valk ve Takayuki Miyoshi
Paul Maiorana ve Adam Preiser
Nico Cerdeira Brian Gardner
Youtuber Hitesh Choudhary
WordPress developerların, web tasarımcılarının, kullanıcılarının, içerik üreticilerinin bu konuda TheVerge’de bağımsız yorumları konuyla ilgili geniş bir bakıç açısı kazanmanızı sağlıyor. Matt’e ve oluşturduğu ekosisteme saygımız var. Lakin kriz anında itidalli davranmak doğru olabilir. Kişisel olarak düşüncem WP Engine hemde Automattic WordPress ekosistemine zarar vermeden sorunu kendi içlerinde çözmeleri daha doğru olacaktır. Herşey şeffaf olarak açıklanır her iki tarafta üzerine düşeni yaparsa kriz fırsata çevrilebilir. Siz bu konu hakkında ne düşünüyorsunuz?
Dijital Teknoloji Blogu sitesinden daha fazla şey keşfedin
Subscribe to get the latest posts sent to your email.
